พระธาตุประจำปีชวด

พระบรมธาตุศรีจอมทอง วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่

พระบรมธาตุศรีจอมทอง พระธาตุประจำปีชวด

พระบรมธาตุเจดีย์นี้ตั้งอยู่บนยอดจอมทอง เป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุ ส่วนพระเศียรเบื้องขวา ความพิเศษ แตกต่างจากที่อื่นคือ เป็นพระบรมธาตุที่มิได้ฝังใต้ดิน แต่ประดิษฐานอยู่ในกู่ภายในวิหาร สามารถอัญเชิญมา สรงน้ำได้

ตามตำนานเล่าว่า พระพุทธเจ้าได้เสด็จมายังดอยนี้ และทรงพยากรณ์ว่าที่นี่จะเป็นที่ประดิษฐาน พระทักขิณโมลีธาตุของพระองค์ในภายหน้า ต่อมาราวปี พ.ศ.๑๙๙๕ นางเม็งและนายสอยได้พบพระบรมธาตุ จึงได้ก่อพระเจดีย์และสร้างเสนาสนะที่ดอยต้นทอง คนทั้งหลายจึงเรียกชื่อวัดนี้ว่า วัดจอมทอง ในสมัย พระแก้วเมือง (พ.ศ.๒๐๓๘- พ.ศ.๒๐๖๘) กษัตริย์องค์ที่ ๑๔ แห่งราชวงศ์มังราย ได้สร้างวิหารจัตุรมุข ภายในมี มณฑปปราสาทเพื่อประดิษฐานพระบรมธาตุ เจ้าเมืองเชียงใหม่หลายพระองค์ได้อัญเชิญ พระบรมธาตุศรีจอมทอง ไปยังเมืองเชียงใหม่ เพื่อทำการสักการะ โดยมีวัดต้นเกว๋นที่ อำเภอหางดง เป็นวัดที่หยุดพักขบวนแห่พระบรมธาตุ เข้าเมืองในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ และวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๗ มีพิธีแห่พระบรมธาตุไปบูชาข้าวที่อุโบสถ และให้พุทธศาสนิกชนได้สรงน้ำ โดยจะมีการกล่าวบทอัญเชิญ และใช้ช้อนทองคำเชิญพระธาตุจากผอบมา ประดิษฐานในโกศแก้วที่ตั้งบนพานเงิน ตามธรรมเนียมเดิมควรนำน้ำจากแม่น้ำกลาง เจือน้ำหอมหรือแก่นจันทร์มาใช้สรง หรือจะเป็นน้ำสะอาดเจือของหอมก็ได้

โกศที่ประดิษฐานพระบรมธาตุมีทั้งหมด ๕ ชั้น
ชั้นที่ ๑ เป็นโกศเงินสัณฐานกลม
ชั้นที่ ๒ ภายในโกศเงินเป็นโกศทองเหลืองหล่อปิดทองสัณฐานกลม
ชั้นที่ ๓ ภายในโกศทองเหลืองเป็นผะอบเงิน
ชั้นที่ ๔ ภายในผะอบเงินเป็นผะอบทองคำลงยาประดับเพชร
ชั้นที่ ๕ ภายในผะอบทองคำลงยาเป็นผะอบทองคำเกลี้ยงเป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุส่วนทักษิณโมลีธาตุ
จอมพระเศียรเบื้องขวา