สมเด็จพระพุฒาจารย์ (หลวงปู่โต พรหมรังสี)
(๒๓๓๑ - ๒๔๑๕)
วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร

โต (สมัยนั้นยังไม่มีนามสกุล)

วันพฤหัสบดีที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ. ๒๓๓๑ ในสมัยรัชกาลที่ ๑

บ้านไก่จ้น ตำบลท่าหลวง อำเภอท่าเรือ พระนครศรีอยุธยา

บิดา (ไม่ทราบนาม) มารดาชื่อ เกตุ

อายุ ๑๒ ปี ที่วัดอินทรวิหาร (วัดบางขุนพรหมนอก) กรุงเทพฯ

ปี ๒๓๕๐ เป็นนาคหลวงที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดย สมเด็จพระสังฆราช (สุก) วัดมหาธาตุ

เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า พรหมรังสี

เมื่อเกิดแล้ว มารดาได้พาท่านมาพักที่ตำบลไชโย ในอ่างทอง

พอนั่งได้พาท่านมาพักที่ตำบลบางขุนพรหมในกรุงเทพฯ ในวัยเยาว์ได้เรียนที่วัดอินทรวิหาร หลังจากเป็นสามเณรแล้วได้ไปเรียนพระปริยัติธรรมที่วัดระฆังกับพระอาจารย์ คือ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (นาค) หลังจากบวชเป็นภิกษุแล้ว ได้เรียนวิชาเพิ่มเติมจากสมเด็พระสังฆราช (สุก) วัดมหาธาตุ จนเก่งทั้งคันถธุระและวิปัสสนาธุระ โดยเฉพาะทางด้านวิปัสสนา ได้เรียนจากสำนักวัดอินทรวิหาร และวัดสังเวชวิศยารามด้วย
หลังจากที่สมเด็จพระนั่งเกล้าอยู่หัวสวรรคตแล้ว สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๔ ได้โปรดให้ตามหาตัวพระมหาโตมา เพื่อทรงแต่งตั้งให้เป็นพระราชาคณะที่ พระธรรมกิตติ เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม เมื่อท่านอายุได้ ๖๔ ปี หลังจากนั้นท่านก็ได้เข้าไปเทศนาถวายในพระบรมมหาราชวังเป็นประจำ
ต่อมาท่านได้เลื่อนเป็นสมณศักดิ์เป็นพระเทพกวี และในปี ๒๔๐๘ อายุ ๗๘ ปี พรรษา ๕๖ จึงได้เป็นสมเด็จพระพุฒาจารย์สมเด็จโตได้รับความศรัทธาเลื่อมใสในด้านอิทธิปาฏิหาริย์ นับตั้งแต่สมัยนั้นมาจนสมัยนี้อย่างไม่มีเสื่อมคลาย ไม่ว่าจะเป็นคำสั่งสอน อันเป็นอมตะหรือพระคาถาชินบัญชรที่ท่านได้ปรับปรุงจากคาถาโบราณ ตลอดจนสมเด็จพิมพ์ต่างๆ ก็ล้วนแต่เป็นที่ยอมรับกันทั่งไปในด้านความศักดิ์สิทธิ์ สมเด็จโตท่านได้สร้างพระพุทธรูปองค์ใหญ่ไว้หลายแห่ง เพื่อเป็นปูชนียสถานอันยืนยาวถาวร เช่นพระพุทธรูปนอนที่วัดสะตือ พระนครศรีอยุธยา พระพุทธรูปนั่งที่วัดไชโยวรวิหาร อ่างทอง พระพุทธรูปยืนที่วัดอินทรวิหาร บางขุนพรหม ซึ่งพระพุทธรูปองค์นี้ ท่านได้ควบคุมดูแลการก่อสร้างจนถึงวันสุดท้ายของชีวิตท่าน

วันเสาร์ที่ ๒๒ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๑๕ ในสมัย รัชกาลที่ ๕ อายุ ๘๔ ปี

* หลวงพ่อโต พระพุทธรูปยืนทรงบาตรที่วัดอินทรวิหาร บางขุนพรหม มีชื่อเป็นทางการว่า

“พระพุทธศรีอริยเมตไตรย์” สร้างเสร็จสมัย รัชกาลที่ ๗

“ จงจำไว้นะ เมื่อยังไม่ถึงเวลา เทพเจ้าองค์ใดจะคิดช่วย เจ้าไม่ได้ ครั้นถึงเวลา ทั่วฟ้าจรดดิน ก็ต้านเจ้าไม่อยู่ ...”

หน้าหลัก | หน้าก่อน | หน้าต่อไป